Rinus den Hollander

Op dit moment zijn er mensen lid van De Zwarte Dame die dat in mijn beginperiode ook al waren: Krijn Saman, Rinus den Hollander en Flip Meijaard Daarna zijn ze een poosje (bij Krijn een hele poos) geen lid geweest, maar inmiddels zijn we tot mijn genoegen weer lid.

In het seizoen 1978-1979 speelde ik een partij tegen Rinus die ik had moeten verliezen, maar waar Rinus in tijdnood de weg kwijt raakte. Een aantal zaken vallen op:

1. Grof geweld kan tegen Rinus wat opleveren, ook als het niet goed is.
2. Rinus kwam ook toen al in tijdnood, zeker bij het toepassen van “grof geweld”.
3. Rinus speelde toen Frans en geen Siciliaans.

Rinus probeerde toen ook al gezonde zetten te doen. Rinus was (en is) een positionele speler. Dat blijkt ook wel uit een partij uit het seizoen 1975-1976,

zie  https://www.chess.com/analysis/game/pgn/4ttVZZfGxv

In ons mailverkeer hierover (in 2021) schreef ik: ik kwam net deze partij tegen, goede partij van jou, vooral in het middenspel waarin je gebruik maakt van de open c-lijn en het gat op g7 …. later liet je het een beetje glippen, maar je won toch …. mijn notatie stopte .. ergens stond wel “tijdnoodpartij” …. maar van ons allebei eigenlijk best een goed potje, 45 jaar geleden ! en Rinus reageerde met Ja, leuke pot. Toen ook al d4 en g3. Beetje bang gespeeld van mij, lijkt het. Een typische Rinus-reactie. Altijd bescheiden.

Nu die partij van drie seizoenen later (zie https://www.chess.com/analysis/game/pgn/4ttVZZfGxv )

Rinus speelde destijds blijkbaar Frans. Ik opende in elk geval, zoals bijna mijn hele leven, met 1.e4.

1. e4 e6 2. d4 d5 3. e5 c5 4. c3 Nc6 5. Nf3 Qc7 6. Be2 cxd4 7. cxd4 Nge7 8. O-O Nf5 9. Nc3 a6 10. a3 b5

Tot hier is het nog een redelijk normale partij. Maar nu komt het. Wat me bezielde toen ik de volgende zet speelde weet ik niet:

11. b4

Zou ik echt niet gezien hebben dat de zwarte dame naar het (nu ongedekte) paard op c3 kijkt en dat zwart door het verzetten van het paard op c6 mijn paard op c3 direct aanvalt. En dat paard van c6 kan ook nog (gratis dus) een pion van me slaan: 

11…..Nxe5

De engine vindt dit overigens zeker niet de beste zet (ook slaan op d4) niet. De engine ziet dat na slaan op c3 de dame met Ld2 wordt weggejaagd en dat wit blijkbaar voordeel krijgt. Dat hadden Rinus en ik echt niet gezien en heel eerlijk: nu zouden we ook niet zo diep hebben kunnen rekenen.

12. Bb2 Nxf3+ 13. Bxf3 Bd6

Uit de volgende zet blijkt dat ik destijds niet bang was. Een mooie manier om te zeggen dat ik toen al van schwindelen hield. Of dat met maar één pionnetje achter de juiste tactiek is betwijfel ik (nu). Maar toen ging ik ervoor:

14. Nxd5 ?!

Snappen doe ik het wel: een stuk voor twee pionnen met een ontwikkelingsvoorsprong is misschien beter dan een pion achter met weinig kansen. Rinus kiest nu voor de meest logische zetten:

14…. exd5 15. Bxd5 Bb7

Logisch, maar niet goed, want na 16. Df3 zou ik toch echt materiaal winnen, waarbij ook op enig moment een loperoffer (Lxh2+) niet helpt. Maar goed: niet alleen Rinus had Df3 gemist; ik ook:

16. Bxb7 Qxb7 17. Qg4 Qd5 18. Rfe1+ Kf8 19. Rad1 h5

Niet omdat de engine dit de beste zet vindt, maar ik vind het een mooie zet, omdat Rinus ook wel ziet dat zijn koning op f8 redelijk veilig staat, zijn toren mee moet gaan doen en die dame van mij teruggedrongen moet worden.

20. Qh3 g5

Gewaagd, maar goed. Zo lang wit zijn d-pion niet kan opspelen is er niks aan de hand. De koning staat nu wel iets minder veilig

21. g4??

Dit is natuurlijk fout: de h-lijn komt open en het paard kan naar h4 en dat doet Rinus natuurlijk ook.

21….. Nh4 22. Rd3 hxg4 23. Qxg4 Bxh2+ 24. Kf1 Qh1+ 25. Ke2 Re8+ 26. Re3 Rxe3+ 27. fxe3 Qc6

Nog steeds staat zwart gewonnen, maar plots krijgt wit opties die het na Dd5 niet gehad zou hebben. En die opties zijn: d4-d5 met aanval op de toren, Dg4xg5 en een gratis zet om de toren in de aanval te betrekken:

28. Rc1 Qg2+

Nog steeds was Dd5 de reddende zet geweest. Ik denk dat Rinus toen al in grote tijdnood zat. Met “toen al” bedoel ik twee dingen: a. nog voor de 30^e zet (ik meen dat we toen een tempo hadden van 35 zetten in 1 ¾ uur en daarna 15 minuten knock out) en b. het is niet van de laatste jaren dat Rinus vaak in tijdnood zit.

29. Qxg2 Nxg2 30. Rc8+ Kg7 31. d5+ Kh7?? 32. Rxh8+ 1-0